Saudi Arabia xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr: Trung Đông nổi sóng

Thứ hai, 04/01/2016 10:17

(Cadn.com.vn) - Lãnh tụ tối cao Iran cảnh báo Saudi Arabia sẽ đối mặt “sự trả thù của thần thánh” vì xử tử một giáo sĩ Shiite trong khi Riyadh cáo buộc Tehran hỗ trợ “khủng bố”.

Cộng đồng Hồi giáo dòng Shiite trên khắp Trung Đông bỗng náo loạn khi chính quyền Saudi Arabia tuyên bố xử tử giáo sĩ Hồi giáo Nimr al-Nimr.

Biểu tình nổ ra tại nhiều nơi trên khắp Trung Đông và nhiều quốc gia khác để lên án vụ xử tử này. Trong khi đó, Iran và Saudi Arabia ngày 3-1 tiếp tục cuộc khẩu chiến gay gắt. Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei thậm chí cảnh báo Riyadh sẽ bị “thần thánh trừng phạt”, động thái tiếp tục làm leo thang căng thẳng giữa hai quốc gia thù địch.

Người Iran tụ tập trước Đại sứ quán Saudi Arabia ở thủ đô Tehran
phản đối việc Riyadh xử tử giáo sĩ Hồi giáo dòng Shiite Nimr al-Nimr. Ảnh: Reuters

Bùng nổ biểu tình chống Saudi Arabia

Từ tối 2-1 (giờ địa phương), người biểu tình tụ tập trước Đại sứ quán Saudi Arabia tại Tehran, phản đối việc xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr.

Dòng người sau đó xông vào tòa nhà, đập phá đồ đạc và phóng hỏa đốt phá trước khi bị cảnh sát đẩy lui. Một số khu vực thuộc Lãnh sự quán Saudi Arabia tại thành phố Mashhad, đông bắc Iran, cũng bị tấn công. Bộ Ngoại giao Iran kêu gọi người biểu tình bình tĩnh và tôn trọng các cơ sở ngoại giao. Tổng thống Iran Hassan Rouhani, dù chỉ trích vụ xử tử trên, nhưng cũng lên án hành động tấn công Đại sứ quán Saudi Arabia ở Tehran là “hoàn toàn vô lý”. Reuters dẫn lời một công tố viên cho biết, ít nhất 40 người bị bắt giữ do tấn công Đại sứ quán Saudi Arabia bằng bom xăng và đá.

Những cuộc biểu tình tương tự cũng xảy ra ở miền đông Saudi Arabia, nơi người Hồi giáo Shitte phản đối quyết định xử tử này của chính phủ. Tại Iraq, Bahrain, Ấn Độ và một số nước khác cũng vậy. Tại London, Anh, hàng chục người biểu tình bên ngoài Đại sứ quán Saudi Arabia. Thậm chí, các nhân vật tôn giáo và chính trị nổi tiếng tại Iraq yêu cầu cắt đứt quan hệ với Riyadh đồng thời đặt câu hỏi về mục đích của Saudi Arabia khi tham gia liên minh chống IS - nhóm hiện kiểm soát những khu vực rộng lớn ở Iraq và Syria.

“Khẩu chiến” gay gắt

Saudi Arabia hôm 2-1 tuyên bố xử tử 47 người bị kết tội “khủng bố”, trong đó có giáo sĩ Nimr al-Nimr. Theo Riyadh, giáo sĩ Nimr bị kết tội kích động xung đột giáo phái, nổi loạn và các tội trạng khác sau khi bị bắt giữ vào năm 2012.

Iran ngay lập tức triệu đại sứ Saudi Arabia tại Tehran để lên án quyết định xử tử. Quốc gia có đa số người Shiite này cũng ban hành tuyên bố lên án việc xử tử và cảnh báo, Saudi Arabia sẽ phải trả giá đắt cho chính sách này. Thậm chí, Lãnh tụ tối cao Iran ngày thứ hai liên tiếp chỉ trích Saudi Arabia, nhấn mạnh, các chính trị gia trong vương quốc của người Sunni này sẽ phải đối mặt với “sự trừng phạt của thần thánh”. Lãnh tụ Iran mô tả giáo sĩ Nimr al-Nimr là một “người tử vì đạo” vì đã hành động “một cách hòa bình”.

Đáp trả, Bộ Ngoại giao Saudi Arabia cũng triệu đại sứ Iran tại Riyadh để bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ đối với những tuyên bố mà Riyadh cho là “thù địch” của Tehran. Saudi Arabia cho rằng, thông qua những lời chỉ trích Riyadh, Iran “lộ rõ bộ mặt thật trong việc ủng hộ khủng bố”. Ngoài ra, Riyadh còn cáo buộc Tehran “có khuynh hướng bè phái mù quáng”.

Mỹ, Liên minh Châu Âu (EU) và LHQ kêu gọi các bên bình tĩnh và kiềm chế. Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon, bày tỏ “thất vọng sâu sắc” về vụ xử tử giáo sĩ Nimr al-Nimr và kêu gọi các bên kiềm chế. Tại Mỹ, trong tuyên bố sau vụ hành quyết, phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby kêu gọi chính phủ Saudi Arabia đảm bảo thủ tục tố tụng tư pháp công bằng và minh bạch.

Khả Anh